Çaycuma ilçesine bağlı Saltukova Beldesinin dağlık alanlarında çalışmalar başlatıldı.
Saltukova Beldesinde bulunan Zonguldak Havalimanın karşısında olan Gali Tepesine yetkililer tarafından inceleme yapılmaya başlandı. Yapılan incelemede alana “Vor” adı verilen bir istasyon binası düşünülüyor. Uçağın iniş için koordinat aldığı istasyon olarak bilinen “Vor” için yüksek arazide çalışmalar başladı.
Hava muhalefetinin yoğun olduğu kış döneminde uçakların rahatça pistte doğrudan inmesi için yapıldığı kaydedilen istasyonun Zonguldak Havalimanı için büyük önem taşıdığı belirtiliyor.
Vor İstasyonu ne demek? İşte Yanıtı;
VOR (VHF Omni-directional Radio Range); alet uçuşunda yaygın olarak kullanılan bir radyo seyrüsefer yardımcısı. Bir yer istasyonu ile hava aracındaki alıcıdan oluşur. En basit tanımı ile, hava aracının yer istasyonuna göre hangi manyetik radyalüzerinde olduğunu gösterir. Tek başına VOR sistemi baş ve mesafe bilgisi vermez.
Hava taşıtının istasyona göre manyetik yönünü belirlemek için yerden yayınlanan sinyallerin faz karşılaştırmasını yapar.Aviyonik sistemler kategorisindedir. Konum belirleme, istasyona doğru ve istasyondan radyal takip etme (tracking), bekleme paterni muhafaza etme ve alet inişi gibi amaçlarla alet uçuşunda yaygın olarak kullanılan bir seyrüsefer yardımcısıdır.
VOR cihazları çoğunlukla istasyona olan mesafeyi belirten DME ile birlikte (VOR/DME) kullanılır ve VOR için seçilen frekans aynı zamanda DME istasyonuna da bağlanır.[1] Böylece hem radyal takibi, hem de mesafe bilgisi sağlanmış olur. Çoğunlukla askerî amaçlarla kullanılan TACAN sistemi VOR/DME’ye çok benzer ancak daha hassastır.
VOR 1940’larda ABD’de icat edildi. 1960’larda ICAO tarafından standart kısa mesafe radyo seyrüseferi cihazı olarak kabul edildi.
VOR’dan önce başlıca seyrüsefer cihazı olarak ADF/NDB ikilisi kullanılıyordu. ADF/NDB’nin düşük frekanslarda (LF/MF) kullanılması; gece etkisi, dağ yansımaları ve elektrik fırtınalarından muzdarip olmasına neden oluyordu. VHF sinyalleri ise görüş hattı prensibi ile çalıştığı için -NDB sinyallerinin aksine- iyonosfer tarafından yansıtılmıyordu. Üstelik elektrik ve atmosfer enterferansından da daha az etkileniyordu.[2] VOR günümüzde de her hava koşulunda, hem gece hem de gündüz güvenle kullanılabilen bir seyrüsefer yardımcısıdır.
Çalışma Prensibi
VOR yer istasyonu normal VHF iletişim (COM) frekanslarından daha düşük olan 108.00-117.95 MHz bant aralığında,[3] 50 kHz’lik kanal adımları ile yayın yapar. Yer istasyonu 30 devir/saniyelik bir elektromanyetik örüntü yayar. Bu sinyal hava aracındaki VOR alıcısında 30 Hz’lik bir sinüzoidal dalga üretir.
Yer istasyonu aynı zamanda uzaya tüm yönlerde 30 Hz’lik bir referans işareti üzerine FM modüleli bir sinyal yayını yapar. Sözü edilen iki 30 Hz’lik sinyal arasındaki faz farkı hava aracının yer istasyonuna göre istikâmetini verir.
VOR sistemini kullanabilmek için uçaklarda sözlü iletişim amacıyla kullanılan VHF-COM sisteminin haricinde bir de VHF-NAV cihazına gereksinim duyulur. Pek çok uçakta VHF-COM ve VHF-NAV cihazları, NAV-COM denen sette bir arada bulunur.
Tüm VOR istasyonları manyetik kuzeye göre 000 dereceyi referans kabul eder. Uçakta bulunan cihazlarla (OBI vs.) istasyona göre manyetik kerteriz bilgisi, bir başka deyişle radial bilgisi alınabilir veya istasyona gitmek için muhafaza edilmesi gereken başbulunabilir. Örneğin bir uçak istasyonun 090 radialindeyse uçak istasyonun (manyetik kuzeye göre) tam doğusundadır.
VOR istasyonu her 10 saniyede bir VOR istasyonunun adını mors kodu ile yayınlar. Doğru VOR istasyonunun kullanılması uçuş emniyeti açısından çok önemlidir. Bu nedenle uçucuların her istasyon değişiminde sesli mors kodunu kontrol etmeleri gerekir. Bazı VOR istasyonları aynı frekanstan ATIS yayını da yaparlar.
